TRAO ĐỔI TIẾP VỚI G.S PHAN HUY LÊ VỀ SỬ VIỆT
Trong bài trước tôi đã trao đổi với GS Phan Huy Lê về ba vấn
đề: 1. Ghi nhận công lao nhà Nguyễn; 2.
Những khoảng trống lịch sử và 3. Xác lập quan điểm lịch sử mới. Nay xin thảo luận
tiếp với ông về hai điều vô cùng hệ trọng khác.
Trang Thông tin của Ban Tuyên giáo Trung ương ngày 22.2 năm
2017* viết:
1.“GS. Phan Huy Lê cho biết: Các nhà khoa học đã tìm được những
di chỉ của thời cổ đại, những công cụ của giai đoạn sơ kỳ trong thời đại đồ đá
cũ xác định thời tiền sử của Việt Nam không phải 30 vạn năm như trước đây vẫn
khẳng định mà có thể từ 60-80 vạn năm. GS. Phan Huy Lê nhấn mạnh, đây là một đột
phá lớn, làm thay đổi sâu sắc những hiểu biết về lịch sử thời cổ đại của người
Việt Nam và từ đó, lịch sử đã được nâng lên một tầm vóc mới.” Cần hiểu thế nào
về phát biểu này?
Rõ ràng là Giáo sư cho rằng: “Thời tiền sử của Việt Nam
không phải 30 vạn năm như trước đây vẫn khẳng định mà có thể từ 60-80 vạn năm.”
và “đây là một đột phá lớn, làm thay đổi sâu sắc những hiểu biết về lịch sử thời
cổ đại của người Việt Nam.”
Người đọc hiểu rằng, Giáo sư nói về việc các nhà khảo cổ Việt-Nga
phát hiện di chỉ khảo cổ An Khê tỉnh Kon Tum, với dấu vết của con người khoảng
800.000 năm trước. Trước hết, cần làm rõ ý nghĩa của di chỉ khảo cổ này.
Những người từng nghiên cứu lịch sử văn hóa phương Đông đều
biết rằng, năm 1921, kỹ sư mỏ người Thụy Điển Andersson khai quật di chỉ Chu Khẩu
Điếm ở phía bắc thành Bắc Kinh, phát hiện di cốt người Đứng thẳng Homo erectus
600.000 năm tuổi, được gọi là người Bắc Kinh Homo pekinensis. Ở tầng trên cùng
của hang (New cave) tìm thấy di cốt người hiện đại Homo sapiens có tuổi 27.000
năm. Kết hợp với việc khám phá di cốt người Ngưỡng Thiều trước đó rất gần với
người Trung Quốc hiện đại, giới khoa học cho rằng, người Homo sapiens được tiến
hóa từ loài người Đứng thẳng Homo erectus. Phát hiện Chu Khẩu Điếm ủng hộ cho
thuyết nhiều vùng của nguồn gốc con người (Multiregional hypothesis) cho rằng:
con người được sinh ra từ nhiều nơi khác nhau: châu Phi sinh ra người da đen,
châu Âu sinh ra người da trắng, còn châu Á sinh ra người da vàng. Người Bắc
Kinh là tổ tiên của người Trung Quốc cũng như dân cư châu Á.
Năm 1960, khi phát hiện dấu vết của người Homo erectus
500.000 năm trước ở di chỉ Núi Đọ, cũng đã nhen nhóm ý tưởng: người Núi Đọ là tổ
tiên của người Việt Nam. Tuy nhiên, những phát hiện khảo cổ tiếp theo cho thấy,
200.000 năm cách nay, người Đứng thẳng hoàn toàn biến mất khỏi châu Á. Thập kỷ
1970 phát hiện di cốt người Đứng thẳng Neanderthal ở Levant (Israel) có tuổi
34.000 năm, với đặc điểm rất gần người châu Âu. Giới khoa học cho rằng: người
Neanderthal là tổ tiên người châu Âu.
Nhưng những khảo cứu di truyền học phân tử gần đây xác nhận:
trong thời gian sống chung nhiều ngàn năm ở Trung Đông, có diễn ra sự giao phối
giữa người Khôn ngoan Home sapiens và người Đứng thẳng Homo erectus nhưng tỷ lệ
máu của người H. erectus trong bộ gen người hiện đại quá nhỏ, chỉ chiếm 1-2%.
Do vậy đưa tới kết luận: người Đứng thẳng là họ hàng xa của loài người hiện nay
mà không phải là tổ tiên của loài chúng ta! [1]
Sau 200.000 năm cách nay, trên đất châu Á cũng như Việt Nam vắng bóng
người! Một thời gian dài trong nửa cuối thế kỷ XX, khoa học cố công tìm địa điểm
và thời gian xuất hiện của loài chúng ta Homo sapiens nhưng chưa có kết luận cuối
cùng.
Sang kỷ nguyên mới, bằng nhiều khám phá di truyền nhân học,
khoa học thế giới khẳng định, loài chúng ta chỉ xuất hiện 195.000 năm trước tại
châu Phi và 70.000 năm cách nay di cư tới Việt Nam. Khám phá này của khoa học
nhân loại đã cung cấp cho chúng ta thông tin xác định: Thời tiền sử của người
Việt Nam bắt đầu từ 70.000 năm trước. [2]
Đối chiếu khám phá của khoa học thế giới với nhận định của
Giáo sư Phan Huy Lê khi cho rằng: “Thời tiền sử của Việt Nam không phải 30 vạn
năm như trước đây vẫn khẳng định mà có thể từ 60-80 vạn năm,” ta thấy những sai
lầm sau:
- Người Núi Đọ, An Khê cũng như người Java, Nguyên Mưu, Chu
Khẩu Điếm… là người Đứng thẳng, loài tiền nhiệm của chúng ta. Họ đã tuyệt diệt
trên toàn châu Á cũng như trên đất Việt Nam 200.000 năm trước nên không hề có mối
liên quan nào với chúng ta. Do họ không cùng loài với chúng ta nên việc cho rằng
thời gian tồn tại của họ thuộc về lịch sử thời tiền sử của người Việt Nam là sự
lầm lẫn tai hại. Điều đơn giản: họ không phải tổ tiên người Việt Nam thì thời
gian tồn tại của họ không thể thuộc tiền sử người Việt Nam!
- Cho rằng Lịch sử thời cổ đại của người Việt Nam kéo dài tới
80 vạn năm chứng tỏ Giáo sư Phan Huy Lê đồng nhất Loài người Đứng thẳng Homo
erectus với người Khôn ngoan Homo sapiens. Điều này không đúng với thực tế.
2. Giáo sư Phan Huy Lê cho rằng: “Lịch sử Việt Nam có 3 lần
thất bại trong chống ngoại xâm đó là thời An Dương Vương chống Triệu Đà; thời
nhà Hồ chống Minh và thời nhà Nguyễn chống Pháp.”
Hơn nửa thế kỷ, nhận định “Triệu Đà xâm lược Âu Lạc” từng
gây tranh cãi. Trên báo chí xuất hiện nhiều bài viết phản bác quan niệm này.
Chính trên tạp chí Xưa và Nay của Hội Sử học Việt Nam (số 253, 254, 2/2006) tôi
đã có bài Triệu Đà, Ngài là ai? Đưa ra nhiều chứng cứ xác đáng phản bác quan niệm
trên. Tiếp đó, trên Văn hóa Nghệ An ngày 24 Tháng 5. 2013 tôi cho đăng bài Nỗi
bất an của lịch sử với cùng chủ đề. Những bài viết đó được sự hưởng ứng của nhiều
tầng lớp người Việt trong và ngoài nước. Tôi rất mong Giáo sư Lê cùng học trò
thành danh đông đảo của ông phản biện ý kiến tôi để tìm ra sự thật. Tiếc là
không ai lên tiếng!
Những người kết tội Triệu Đà xâm lược dùng lý lẽ chủ đạo vì
cho ông là người Hán. Nhưng từ khảo cứu cổ thư cùng những phát hiện nhân chủng
học mới nhất cho thấy, Triệu Đà là người Việt. [3]
Việc Giáo sư Phan Huy Lê cùng trường phái của ông vẫn duy
trì quan điểm cũ lạc hậu gây hại lớn cho dân tộc là điều không thể chấp nhận.
3. “Một số thành tựu mới trong nghiên cứu lịch sử Việt Nam”
là công bố quan trọng của người đứng đầu ngành Sử. Tuy nhiên, ta thấy trong đó
những sai lầm nghiêm trọng.
- Do không hiểu người Việt Nam là ai nên lầm lẫn khi cho rằng
hoạt động của loài người Đứng thẳng cũng là tiền sử của người Việt Nam. Sai lầm
này dẫn tới những lầm lẫn khác.
- Cũng do không hiểu nguồn gốc và sự hình thành của người Việt
Nam nên cho rằng chỉ người Kinh mới là người Việt còn các tộc thiểu số khác
không phải là người Việt. Sai lầm này dẫn tới “những khoảng trống” giả tạo
trong sử Việt và việc giải thích lịch sử một cách thiếu cơ sở.
- Cho đến nay vẫn cho rằng Triệu Đà xâm lược Âu Lạc là thể
hiện quan điểm lịch sử bảo thủ lỗi thời, tác động tiêu cực, đưa việc nghiên cứu
lịch sử Việt Nam không chỉ lạc hậu mà còn lạc đường.
Cho tới khi chắp bút viết bộ Quốc Sử, Giáo sư Phan Huy Lê và
cộng sự của ông chưa biết những phát hiện mới của khoa học thế giới về nguồn gốc
thực sự của người Việt Nam. Lịch sử là hoạt động xã hội của cộng đồng người
trong quá khứ. Khi chưa hiểu cộng đồng đó là ai, từng kinh qua hoạt động ra sao
trong quá khứ để có diện mạo như hôm nay thì mọi chuyện nói về họ không đáng
tin cậy.
Sài Gòn, 24.5.17
*(http://www.tuyengiao.vn/Home/khoahoc/97096/Giao-su-Phan-Huy-Le-Nhan-thuc-ve-lich-su-can-toan-bo-va-toan-dien)
1. Bryan Sykes. Bảy nàng ccon gái của Ê-va. NXB Trẻ năm 2008
2. 3. Hà Văn Thùy. Góp phần nhận thức lại lịch sử văn hóa
Việt. NXB Hội Nhà văn. H, 2016.
