Người Khôn ngoan Homo
sapiens được gọi là người hiện đại để phân biệt với Người Đứng thẳng
Homo erectus tiền nhiệm. Còn chúng ta hôm nay thuộc chủng Mongoloid phương Nam,
được gọi là người Việt hiện đại để
phân biệt với Người Việt Cổ (Australoid)
từng xuất hiện trong quá khứ.
Các học giả người Pháp thuộc
Viện Viễn Đông Bác Cổ cho rằng, giống người xuất hiện đầu tiên trên đất Việt Nam
là Melanesien. Sau đó, người Indonesien từ Ấn Độ bị người Arien xua đuổi, đã
tràn sang chiếm Đông Dương, tiêu diệt người Melanesien. Cuối cùng, khoảng năm
333 TCN, người Mongolic từ Trung Quốc xâm nhập, dồn người Indonesien lên vùng
núi Tây Nguyên và ra các đảo Đông Nam Á. Kiến thức khuôn vàng thước ngọc đó được
học giả Đào Duy Anh ghi lại trong Lịch sử
cổ đại Việt Nam để dạy người Việt. Cho đến nay phần lớn học giả Việt Nam vẫn
trung thành với giáo điều này. Cuốn Nguồn
gốc người Việt người Mường của tác giả Tạ Đức in mới đây là thí dụ tiêu biểu.
Vào thập niên 1980 thế kỷ
trước, nhân chủng học xác nhận: “Suốt thời
Đồ đá, dân cư trên đất Việt Nam gồm hai chủng Indonesian, Melanesian cùng thuộc
loại hình Australoid. Nhưng sang thời đại Kim khí, người Mongoloid xuất hiện và
trở nên chủ thể của dân cư, người Australoid biến mất, không hiểu do di cư hay
đồng hóa.” [1] Tuy vậy công trình này cũng không cho thấy, nguồn gốc các chủng
người có mặt trên đất nước ta cùng nguyên nhân xuất hiện hay biến mất của họ.
Sang thế kỷ XXI, di truyền học
đã khám phá: 70000 năm trước, hai đại chủng Australoid và Mongoloid từ châu Phi
tới Việt Nam, sinh ra hai chủng người Việt cổ là Indonesian và Melanesian.
50000 năm trước, khi nhân số tăng, người Việt cổ di cư ra các đảo Đông Nam Á và
chiếm lĩnh đất Ấn Độ. Như vậy, ngược với quan niệm Đông tiến của Viễn Đông Bác
Cổ, người Indonesian đã từ Việt Nam di cư sang đất Ấn! Khoảng 40000 năm trước,
người Việt cổ đi lên khai phá đất Trung Hoa rồi từ đây chiếm lĩnh châu Mỹ. Với
phát kiến này, câu hỏi về nguồn gốc hai chủng Indonesian và Melanesian được xác
định. Vấn đề còn lại: người Mongoloid phương Nam từ đâu tới và vào thời điểm
nào?
Khảo sát các di chỉ khảo cổ
trên đất Việt Nam, ta được biết, vào đầu thời kỳ Đồ Đồng, tại văn hóa Phùng
Nguyên, người Mongoloid phương Nam xuất hiện tại di chỉ Hạ Long, Mán Bạc Ninh
Bình… Tại di chỉ Mán Bạc tìm được khu mộ táng với 30 di hài người Australoid và
Mongoloid phương Nam được chôn chung. Khảo cổ học kết luận: Trên đất Việt Nam có
sự chuyển hóa dân cư từ Australoid sang Mongoloid phương Nam hoàn tất vào 2000
năm TCN. Thời điểm 2000 năm TCN do các nhà khảo cổ đưa ra rất quan trọng nhưng
chưa thỏa mãn nhà sử học: quá trình này bắt đầu từ thời gian nào và đâu là địa
điểm đầu tiên người Mongoloid đặt chân tới? Đấy là những câu hỏi khó nhưng
không thể không trả lời! Lý do đơn giản: những người Mongoloid phương Nam xuất hiện đầu
tiên chính là thủy tổ của chúng ta và nơi thủy tổ đặt chân tới chính là đất
thiêng chôn nhau cắt rốn của dân tộc.
Khi khảo sát các di chỉ khảo
cổ trên đất Trung Hoa, tôi nhận ra, người Mongoloid phương Nam xuất hiện đầu
tiên tại di chỉ văn hóa Ngưỡng Thiều 7000 năm trước. Đó là sản phẩm hòa huyết
giữa người Mongoloid phương Bắc sống ở đồng cỏ Bắc Hoàng Hà và người lạc Việt
Indonesian ở bờ Nam. Cho tới 5000 năm trước, người Mongoloid phương Nam tăng số
lượng, trở thành chủ thể của dân cư lưu vực Hoàng Hà.
Một câu hỏi nảy sinh: Người Mongoloid phương Nam
Ngưỡng Thiều có liên hệ gì với tổ tiên chúng ta? Một dấu vết mong manh đó là câu
ca Công cha như núi Thái Sơn/ Nghĩa mẹ
như nước trong nguồn chảy ra. Như biết bao thế hệ đồng bào, tôi vẫn nghĩ thái sơn, trong nguồn là biểu trưng cho
những gì lớn lao vô tận. Nhưng rồi một lúc nào đó, ngộ ra Thái Sơn là ngọn núi
thiêng ở Sơn Đông. Vậy trong nguồn là đâu? Một câu ca
nghiêm chỉnh phải có đối đăng nghiêm chỉnh. Thái
Sơn là danh từ riêng thì trong nguồn
không thể khác! Tôi tìm hoài trên bản đồ Trung Hoa mà không thấy. Rồi một hôm
may mắn, người bạn Việt Triều Châu Đỗ Ngọc Thành từ Sacramento nói vọng về:
“Trong nguồn là Trung Nguyên đó anh.” Tôi giật mình đốn ngộ. Đơn giản vậy mà
sao hàng nghìn năm không ai nghĩ ra? Biết bao tên đất Việt bị biến thành địa
danh Tàu! Chỉ động tác nhỏ: Trong chuyển
thành Trung, Nguồn biến sang Nguyên là sự cướp đoạt hoàn tất!
Như vậy là, một mối liên hệ
mong manh được khám phá: Thái Sơn, Trong Nguồn chính là nới phát tích của tổ
tiên. Nhưng còn phải giải những câu hỏi tiếp: các vị trở về Việt Nam thời gian
nào trong thiên niên kỷ thứ III? Và đâu là nơi các vị đặt chân đầu tiên? Mấy chục
năm trước, ở Rạch Giá, vị sãi cả chùa Sóc Ven đọc cho tôi nghe đoạn văn ghi
trên lá thốt nốt: “Người Nàm từ biển vào.
Họ hiền lành và tốt bụng, dạy người Khmer đóng thuyền ra khơi đánh cá. Cá đánh
được, họ mua rồi đem bán cho người Chà Và (Java).” Đoạn sử ghi nhận bước
chân đầu tiên của người Quảng Nam tới đất Kramuôn So – Rạch Giá. Sau này khi đọc
Ngọc phả Hùng Vương, tôi gặp lại môtip di cư đó: “Đoàn người từ biển vào, họ rất tốt bụng, giúp nhân dân nhiều việc tốt.
Dân bầu người giỏi nhất trong bọn họ làm vua, gọi là Hùng vương. Lúc đầu đóng
đô ở Rào Rum-Ngàn Hống. Sau chuyển tới vùng Ao Việt.” Một thời gian dài, đoạn văn trên gây cho tôi ấn
tượng sâu sắc. Tôi liên hệ tới Kinh Dương Vương, Lạc Long Quân. Ai trong các vị
có thể đã tới xứ Nghệ? Vào thời gian nào? Trong hoàn cảnh nào? Cho tới giữa năm
2014, khi viết cuốn Tiến trình lịch sử
văn hóa Việt, tôi phát hiện di chỉ văn hóa Lương Chử vùng Thái Hồ 3000 –
2000 năm TCN chính là kinh đô nước Xích Quỷ. Thêm một chứng cứ vững chắc cho thấy
Kinh Dương Vương, Lạc Long Quân, nước Xích Quỷ là có thực và liên hệ mật thiết
với dân tộc Việt.
Vậy cuộc di cư của người Thái Sơn-Trong Nguồn về
Nam xảy ra khi nào? Những cuộc di cư lớn thường bột phát khi có biến cố lớn. Tìm
trong cổ sử Trung Hoa, tôi biết tới trận quyết chiến Trác Lộc năm 2698 TCN,
Hiên Viên kịch chiến với quân Việt. Đế Lai tử trận, quân Việt thua. Người Mông
Cổ xâm chiếm Nam Hoàng Hà lập nhà nước Hoàng Đế. Một giả định nảy sinh: cuộc
xâm lăng của người Mông Cổ diễn ra dai dẳng hàng nghìn năm. Để chống xâm lăng,
Lạc Long Quân liên minh với người anh em của mình là Đế Lai đồng thời cũng chuẩn
bị địa bàn phương Nam cho cuộc rút lui chiến lược sau này. Vì vậy, khi thất bại,
Lạc Long Quân dùng thuyền đưa đoàn quân dân vùng Núi Thái-Trong Nguồn xuôi
Hoàng Hà ra biển về phía nam rồi đổ bộ vào Rào Rum-Ngàn Hống. Ít người chất vấn
vì sao hai nước Xích Quỷ và Văn Lang có cùng một ranh giới? Phải chăng, đó là Lạc
Long Quân thực hiện việc dời đô và đổi quốc hiệu? Như vậy, hai câu hỏi lớn được
giải đáp: thời điểm người Núi Thái-Trong Nguồn trở về Việt Nam là năm 2698 TCN
và nơi đặt chân đầu tiên là xứ Nghệ. Ta biết rằng lúc đó, đồng bằng sông Hồng
và đồng bằng miền Trung chưa có nên Thanh Nghệ là cái nôi của người Việt và là
nơi thuyền bè cập bến thuận lợi nhất. Tại Rào Rum-Ngàn Hống, người di cư trở về
hòa huyết với người tại chỗ. Khoảng năm 2698 TCN, dân cư mang gen Mongoloid
phương Nam đầu tiên sinh ra trên đất Việt, đánh dấu sự ra đời của NGƯỜI VIỆT HIỆN
ĐẠI. Đây là lớp di cư đầu tiên. Sau đó, do cuộc xâm lược của người Mông Cổ mở rộng,
người Việt di cư nhiều hơn, bằng thuyền và bằng đường bộ. Kết quả là tới 2000
năm TCN, có nghĩa trong vòng 700 năm, đại bộ phận dân cư Việt Nam cũng như Đông
Nam Á chuyển hóa thành Mongoloid phương Nam. Một hiện tượng được nhân chủng học
gọi là quá trình Mongoloid hóa dân cư
Đông Nam Á. Người Việt cổ chủng
Australoid không biến mất mà hóa thân thành người Việt hiện đại Mongoloid
phương Nam hôm nay.
Kết
luận và khuyến nghị
Những điều trình bày trên,
theo các nhà kinh viện, cố nhiên không phải là chính sử. Nhưng trong khả năng
tri thức hiện đại mà nhân loại có được hôm nay, đó là bức tranh gần nhất với sự
thực xảy ra trong quá khứ. Sẽ mất nhiều thời gian và tâm trí để suy ngẫm. Nhưng
điều có thể tin chắc là Lạc Long Quân đã dẫn đoàn quân dân Núi Thái-Trong Nguồn
đổ bộ vào Rào Rum-Ngàn Hống xứ Nghệ, dựng đô, thành lập nước Văn Lang. Và chính
đây là nơi khai sinh của người Mongoloid
phương Nam đầu tiên trên đất Việt. Sau đó kinh đô dời lên Việt Trì nhưng
trong linh cảm, tôi tin rằng, Lạc Long Quân qua đời và an nghỉ nơi đây.
Rào Rum-Ngàn Hống từ khi còn nhỏ tôi được nghe
kể đến như miền đất thiêng. Không hiểu sao sau đó hương tàn khói lạnh. Điều lâu
nay tôi tâm niệm là làm gì để Rào Rum-Ngàn Hống xứng với vai trò lịch sử và tâm
linh của nó? Tìm lại rồi phục nguyên ngôi mộ của Lạc Long Quân là điều không thể
nhưng tôi cứ nghĩ và mong mỏi, người dân xứ Nghệ nên chọn cuộc đất đẹp nhất nơi
đây, dựng đền thờ Tổ Lạc Long Quân và đánh dấu nơi chôn nhau cắt rốn của người
Việt hôm nay.
Sài Gòn, Đông 2015
1. Nguyễn Đình Khoa. Nhân chủng học Đông Nam Á.
NXB DH&TNCH, H. 1983
